Fabrikanten van clusterbommen zitten al lang niet meer in de portefeuille van pensioenfondsen, maar inmiddels spelen ook de CO2-uitstoot, arbeidsomstandigheden en het bonusbeleid een rol bij beleggingsbesluiten. En de fondsen kiezen als machtig aandeelhouder vaker voor de dialoog om bedrijven aan te sporen te veranderen.
De moraal heeft een prominente plek gekregen bij de beleggers van APG, die in totaal €451 miljard pensioengeld beheren. Onder druk van zijn grootste klant ambtenarenpensioenfonds ABP, belegt de vermogensbeheerder tegenwoordig duurzaam: mensenrechten en milieu wegen mee bij beleggingsbeslissingen.
"Het is de bedoeling dat we in 2020 alleen nog beleggen in bedrijven en landen die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben, of eraan werken om duurzaam te worden', zegt Ronald van Dijk, directeur kapitaalmarkten bij APG Asset Management. 'Dat betekent dat het aantal namen in onze portefeuilles flink kleiner zal worden, en dat er dus bedrijven zullen afvallen."
CO2-uitstoot
APG en ABP lopen weliswaar voorop met dit koplopersbeleid, maar zijn bepaald niet de enige in Nederland die de draai naar duurzaam maken. Zo heeft het pensioenfonds PME voor de metaal- en elektrotechniek, onlangs aangekondigd dat het 10% van het vermogen wil inzetten om de wereld tot een betere plek te maken en dat het de CO?-uitstoot met 25% wil verlagen. Zorgfonds PFZW mikt op €20 mrd aan investeringen voor een betere wereld en een halvering van de CO?-uitstoot. Volgens toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) zit inmiddels de helft van de pensioenspaarders bij een pensioenfonds dat duurzaam belegt.
Ook wereldwijd is er een omslag gaande. Volgens de Global Sustainable Investment Alliance, (GSIA) een platform voor duurzame beleggers, wordt inmiddels wereldwijd bijna $23.000 mrd duurzaam belegd door institutionele beleggers, ruim een kwart van het totaal. Dat betekent overigens niet dat al dit geld in zonnepanelen en microkredieten wordt gestoken. De GSIA telt alle vormen van duurzaam beleggen bij elkaar op, dus een pensioenfonds dat alleen clusterbommen uitsluit telt ook mee.
Wat is duurzaam beleggen eigenlijk?
Dit roept de vraag op: wat is duurzaam beleggen nou eigenlijk? En gaat de wereld verbeteren en geld verdienen voor de pensioenspaarders wel samen? Het bezoek aan APG, ook op wereldschaal een grote speler op het gebied van pensioenbeleggingen, illustreert de worsteling van vermogensbeheerders wereldwijd met het onderwerp.
Beleggers die tot nu toe alleen gericht waren op rendement en risico, moeten nu ineens bedrijven doorlichten op CO?-uitstoot, arbeidsomstandigheden en bonusbeleid. ‘Het is een uitdaging, zeker bij de beleggingscategorieën waar nooit zo op duurzaamheid werd gelet, zoals bedrijfsobligaties en de investeringen op basis van algoritmes’, aldus Van Dijk van APG.
Om de omslag te maken zijn dit jaar beleggingsteams uitgebreid en vier duurzaamheidsspecialisten toegevoegd. In totaal werken er nu 14 specialisten op het gebied van duurzaamheid bij APG, in 2007 was dat er nog één. Bij de beleggingen op basis van algoritmes proberen ze nu de duurzaamheidscriteria in de wiskundige modellen te fietsen. ‘Daar is een aantal slimme koppen mee bezig’, aldus Van Dijk.
Lees meer:
over verantwoord beleggen bij APG- over Asset Management bij APG
- Artikel 'APG meest bewust van risico’s klimaatverandering'