Dat beleggen risico’s met zich meebrengt, hoef je niemand uit te leggen. En dat het financieel goed kan uitpakken, is ook evident. Sterker nog: het is voor (jonge) beleggers een belangrijke reden om, soms met geleend geld, de beurs te betreden. Maar waar zit dat risico hem dan in? En wat kunnen we leren van het verleden? Vijf vragen aan APG’s senior strateeg Charles Kalshoven.
“Voor de duidelijkheid: ik vind het goed om te zien dat jonge mensen op vroege leeftijd bezig zijn met hun financiële toekomst”, zegt Kalshoven nog voor de eerste vraag. “En ik geef ze geen ongelijk: sparen levert al tijden niks op. Dan is het is het aantrekkelijk om voor alternatieven te kiezen. Bovendien kun je veel leren door bezig te zijn met financiële markten. Maar er zijn natuurlijk valkuilen.”
Die risico’s - ‘resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst’ of ‘je kunt je inleg verliezen’ - zijn inmiddels toch wel alom bekend?
“Ja, maar het kan lastig zijn om je een voorstelling te maken van die risico’s. Zeker als je bent opgegroeid in een tijd dat de rente steeds lager werd, sparen niks oplevert en de beurzen het goed doen. Corona zorgde natuurlijk wel voor een krach, maar dat was voor veel mensen juist een moment om te starten met beleggen. Zij kochten in de dip en zien hun beleggingen nu vaak meer waard worden.”
Wat is daar mis mee?
“In principe niks, maar het kan wel een verkeerd beeld geven van wat de markt doet. Een jonge generatie beleggers weet niet anders dan dat de beurs het maar beter blijft doen. Maar als het verleden iets leert, is het dat er ééns in de zoveel tijd een forse correctie of zelfs een crisis plaatsvindt. Als je de ‘pijn’ van een dergelijke situatie nooit hebt gevoeld, kun je zomaar risicovoller beleggingsbeslissingen maken. Of je hebt die goede resultaten geboekt door risico’s te nemen die veel groter waren dan je beseft. Je kunt fluitend langs een ravijn hebben gefietst, terwijl je het niet doorhad.”
Feit is dat de beurzen het nog steeds goed doen. Geen reden tot zorgen, zou je zeggen?
“Niemand kan in de toekomst kijken. Maar wat je wel ziet is dat we de Great Moderation, de periode waarin de hoge inflatie werd getemd en de rente steeds verder kon dalen, wel hebben gehad. Beurzen hebben flink van die dalende rente geprofiteerd en waarderingen van veel bedrijven zijn fors opgelopen. En hoge waarderingen drukken verwachte rendementen. Je moet dus juist niet het verleden doortrekken. Maar ook met die ontwikkelingen kun je het natuurlijk hartstikke goed doen op de beurs. Ik wil alleen zeggen dat het slim is om als nieuwe belegger ook rekening te houden met scenario’s die minder rooskleurig zijn dan het huidige beursklimaat.”
Dus wat zou je advies zijn?
“Spreiden en herbalanceren. Als je, net als pensioenbeleggers, voor de lange termijn gaat, dan is het goed om een brede portefeuille te hebben. Met een bepaald percentage aandelen, een bepaald percentage obligaties, enzovoorts, waar je periodiek steeds naar terugkeert. Herbalanceert dus. In feite ruil je dan automatisch categorieën die het goed gedaan hebben in voor categorieën die zijn achtergebleven. Het is een bewezen methode om je rendement-risico verhouding te verbeteren. En je voorkomt dat je handelt uit emotie. Maar nog meer wijsheid vind ik het om in jezelf beleggen, in plaats van in aandelen. Een opleiding rendeert op de lange termijn vaak erg goed in financiële zin. En je haalt er evengoed voldoening uit.”
Maar wat als die opleiding heel veel geld kost?
“Bij een dure opleiding ís beleggen natuurlijk een optie om je studie te bekostigen. Sommigen doen dat met geleend geld. Maar vanzelfsprekend neem je met geleend geld wel een groter risico. Als je een deel van je geld verliest, zit je immers al snel met een schuld. Hefboomwerking, noemen we dat. Dat zag je in de aandelenlease-affaire in de jaren ’90. Toen werden er leningen aangeboden om mee te beleggen, vaak aan onervaren beleggers. Zonder de risico’s daarbij voldoende te noemen. Toen de koersen in 2001 kelderen, leverde dat een enorme restschuld op bij veel mensen. Wat dat betreft is het gewoon veiliger om te beleggen met eigen geld, dat je kunt missen.”
Lees ook het verhaal van Daniël, die belegt om zijn pilotenopleiding te betalen.