Ondanks alle klimaatdoelen en vooruitgang die al geboekt is op het vlak van duurzaamheidsrapportage blijkt uit recent onderzoek dat tot 40% van de duurzaamheidsclaims misleidend is. In een deskundigenpanel over greenwashing erkent Ronald Wuijster, CEO van APG Asset Management, de gevaren van greenwashing. Tegelijkertijd waarschuwt hij voor verlammend cynisme.
Ronald Wuijster nam op het World Economic Forum in Davos deel aan een panel genaamd ‘Turning up the Heat on Greenwashing’. Het panel werd voorgezeten door Somini Sengupta van The New York Times en bestond verder uit de Amerikaanse ex-vicepresident Al Gore, de Deense milieuminister Lea Wermelin en Andrew Forrest, voorzitter en oprichter van Fortescue Metals Group.
'Greenwashing vormt een groot obstakel voor het oplossen van de klimaatcrisis'
Ex-vicepresident Al Gore startte de discussie met een lijst van alarmerende cijfers. 'Volgens een S&P-enquête onder meer dan 5.000 bedrijven werkt slechts 37% überhaupt met uitstootdoelen. Slechts 24% streeft naar nul uitstoot. Van de bedrijven die met doelen werken, richt minder de helft zich op de wetenschappelijk onderbouwde streefwaarde van twee graden opwarming, hoewel anderhalve graad eigenlijk beter is.'
'Greenwashing vormt een groot obstakel voor het oplossen van de klimaatcrisis,' aldus Gore. Hij stelde dat lobbyen, campagnebijdragen en beleidssturing het onmogelijk hebben gemaakt om milieuwetgeving door te voeren in de Verenigde Staten. 'Onze democratie is krachteloos, omgekocht en gegijzeld... en dat moet veranderen.'
Gore verwacht niet dat bedrijven in de olie- en gassector de energietransitie zullen versnellen. 'Vorig jaar kondigden de grootste bedrijven in de sector aan dat ze hun investeringen in hernieuwbare energie en CO2-opslag gaan verdrievoudigen. Maar dat betekent nog steeds maar 4% van hun totale investeringen. De overige 96% blijft dus gaan naar de exploitatie van meer en meer olie- en gasvelden. Het enige bedrijf dat zich volledig op hernieuwbare energie heeft gestort, is het Deense Ørsted. Met een vervijfvoudiging van de beurswaarde tot gevolg.'
Waterstof
Andrew Forrest van Fortescue Metals Group (die streeft naar nul uitstoot in 2030) bracht een andere vorm van greenwashing ter sprake. 'Olie- en gasbedrijven verkopen waterstof als de schone brandstof van de toekomst. Maar als die waterstof niet gemaakt wordt met groene stroom, veroorzaak je nog steeds veel uitstoot,' merkte hij op. 'Er is maar één brandstof die de opwarming van de aarde kan voorkomen, en dat is waterstof gemaakt met groene stroom.'
Eigen analyses
Ronald Wuijster, al jarenlang actief in pensioenfondsbeheer, stuit bij de analyse van bedrijven ook regelmatig op greenwashing. 'Maar je moet er ook weer niet moedeloos van worden,' stelt hij. 'We komen een hoop groene, duurzame en maatschappelijk verantwoorde obligaties tegen, die we vervolgens zelf analyseren. Ongeveer een kwart daarvan voldoet niet aan onze normen, maar toch zie ik ook bedrijven waarin we beleggen die positieve stappen zetten.'
'Bedrijven die het goed doen, stellen zich doorgaans bescheiden op. Het zijn de bedrijven met ronkende verhalen waarvoor je moet oppassen. Misschien doen ze hier en daar wel iets, maar het wordt een ander verhaal als je naar het bedrijf als geheel kijkt.'
Bij gebrek aan uniforme standaarden en integrale oplossingen ziet Wuijster een belangrijke rol weggelegd voor beleggers. 'We moeten het gesprek aangaan met de diverse stakeholders van het bedrijf, om te kijken of bedrijven wel doen wat ze beweren te doen. Bij APG combineren we verschillende gegevensbronnen om de cijfers van bedrijven te controleren, waarna we zelf de analyse uitvoeren. We lopen de waardeketen na om te controleren of de claims van het bedrijf, bijvoorbeeld over de reductie van CO2, wel kloppen. We nemen niet gewoon de ESG-scores over, maar gebruiken de cijfers als input voor onze eigen analyses. Maar als fondsbeheerder weten we niet alles. Om bijvoorbeeld meer te weten te komen over biodiversiteit gebruiken we de kennis van de Universiteit van Cambridge en inheemse volkeren.'
Het nut van regulering
In Europa zijn er enkele grote bedrijven geweest die het publiek zouden hebben misleid. Minister Lea Wermelin meent dat burgers in veel landen de juiste keuzes willen maken, met als gevolg dat er steeds meer bedrijven komen die beweren zich in te zetten voor duurzaamheid. 'Een goede ontwikkeling, maar we moeten die bedrijven wel toerekenbaar houden. In Europees verband willen we dat mensen vertrouwen krijgen in onze normering, in de etikettering van duurzame producten.'
Regulering werkt, aldus Ronald Wuijster, maar is niet het enige antwoord. 'Ik ben blij dat de Europese Unie met goede regelgeving komt, maar aan de andere kant weten we dat lange lijsten met regels er niet altijd toe leiden dat bedrijven zich anders gaan gedragen.' Als op de lange termijn gerichte fondsbeheerder probeert APG samen met bedrijven voor bewustwording en oplossingen te zorgen. Steeds vaker worden de krachten gebundeld met andere beleggers. 'De druk neemt toe, en dat zorgt weer voor meer regels. Dat is nodig, maar het moet geen afvinklijstje worden. Het is de combinatie van beide die het meest effectief is.'
Bekijk hier een opname van de stream.