De Wet toekomst pensioenen (Wtp) is dinsdagavond definitief aangenomen door de Eerste Kamer. Met 46 stemmen voor en 27 tegen komt er een eind aan een lange periode van onduidelijkheid. Een van de grootste systeemveranderingen in de Nederlandse financiële sector kan daarmee echt van start. De nieuwe Pensioenwet treedt per 1 juli in werking. APG streeft ernaar alle aangesloten pensioenfondsen in 2027 over te hebben gezet naar het vernieuwde stelsel. APG-bestuursvoorzitter Annette Mosman: “We kunnen nu, samen met pensioenfondsen, sociale partners en andere uitvoeringsorganisaties, echt knopen gaan doorhakken.”
Het aannemen van de wet maakt de weg vrij voor de ingrijpendste stelselhervorming sinds de eerste Pensioenwet in 1922. De Wtp, die op 1 juli 2023 officieel in werking treedt, vloeit voort uit het pensioenakkoord uit 2019, dat na jaren van onderhandelen tot stand kwam. Het vernieuwde pensioenstelsel is toekomstbestendiger en sluit beter aan bij de huidige arbeidsmarkt, waarin mensen vaker van baan wisselen. Een belangrijk verschil met het huidige stelsel is bovendien dat pensioenen sneller kunnen meebewegen met de economie. Voor mensen die bijna met pensioen gaan of al met pensioen zijn, kunnen pensioenfondsen zorgen dat deze schommelingen minimaal zijn. De goede aspecten uit het stelsel dat we nu hebben, zoals verplichte deelname en solidariteit, blijven bestaan.
Geen gelopen race
De Wtp kent in (politiek) Nederland voor- en tegenstanders. Dat maakte goedkeuring ervan door de Eerste Kamer zeker geen uitgemaakte zaak. Vorige week nog besloot minister Schouten om pensioenfondsen en -uitvoeringsorganisaties een jaar extra te geven voor de transitie naar het nieuwe stelsel. Dit omdat er zorgen bleven bestaan over de haalbaarheid van het tijdig overzetten van de pensioen- en kapitaaladministratie. Uitvoeringsorganisaties en sociale partners hebben nu tot 2028 om de regelingen aan te passen aan de nieuwe wetgeving en de pensioenfondsen voor die tijd over te laten stappen naar het vernieuwde stelsel.
Goed nieuws
Annette Mosman benadrukt dat de oorspronkelijke datum van 1 januari 2027 haalbaar blijft en dat APG daarop blijft koersen. “We liggen op schema. Al is een jaar extra voor de sector zeker fijn, want er is genoeg werk te verzetten.” Ze vindt het goed nieuws dat de wet nu is aangenomen. Dat maakt een einde aan een periode van onduidelijkheid. Mosman: “We zijn bij APG met heel veel mensen al enige jaren volop bezig met de voorbereidingen. Waarbij we hebben meegedacht en input hebben geleverd. En telkens moesten we blijven werken met scenario’s – met alle onzekerheden van dien. Dat hoeft niet meer. We weten eindelijk waar we aan toe zijn en kunnen nu alle kennis, competenties en resources richten op de implementatie van de vernieuwde Pensioenwet.”
De komende periode staat het samenspel tussen sociale partners, fondsen en uitvoeringsorganisaties centraal, zegt Mosman. “De wet is er nu. En daarmee begint het pas. De regelingen kunnen verder worden ingevuld door de sociale partners en de fondsen. Als uitvoeringorganisatie is het voor APG zaak om daar dicht tegenaan te zitten. Te blijven duiden wat de gevolgen zijn van bepaalde keuzes en pensioenfondsen en hun sociale partners helpen bij het maken van die keuzes.” Mosman benadrukt dat er ook op het gebied van die regelingen al de nodige stappen zijn gezet – mede op basis van verschillende scenario’s.
Grote uitdaging
APG wil in 2025 al met twee van de acht aangesloten fondsen de overstap naar het vernieuwde stelsel maken, waarna de overige zes gefaseerd volgen. Een immense operatie, ook omdat het huidige stelsel ernaast blijft ‘draaien’. Mosman noemde het eerder al ‘het openhouden van twee fabrieken’. “De wijzigingen achter de schermen zijn veel groter dan wat de deelnemers van de pensioenfondsen waarvoor we werken zullen ervaren”, zegt ze daarover. “En daarmee vormt de stelselwijziging een grote uitdaging. Balans behouden tussen de huidige en de nieuwe uitvoering is voor ons dan ook van wezenlijk belang. We zetten daarom onze stappen in nauwe samenwerking met de pensioenfondsen.”
In het vernieuwde systeem zie je als deelnemer van een pensioenfonds direct hoeveel geld er voor jou is gereserveerd. Er is dus geen sprake meer van een aanspraak, maar van een persoonlijk pensioenvermogen. Mosman: “APG zal de komende jaren voor de bijna 5 miljoen deelnemers van zijn pensioenfondsklanten de aanspraken uit het verleden omzetten in een persoonlijk pensioenvermogen. Een opdracht die we met beide handen aanpakken. Sterker nog: daar hebben we zin in! We zorgen dat we de deelnemers van onze fondsen beheerst en op tijd verhuizen naar de nieuwe situatie. Daarbij hebben we de volle aandacht om alles zo goed en zo helder mogelijk uit te leggen aan diezelfde deelnemers. We zijn al jaren bezig om deze transitie voor te bereiden en onze planning ligt op schema. Dus het gáát lukken. Eerst een dagje ademhalen en genieten van het goede nieuws. En dan aan de slag!”