Een meetlat om de duurzaamheid van alle investeringen te meten

Kun je een financieel product een kleur geven? Dat kan, want dat is precies wat gebeurt op basis van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). Het voornaamste doel van deze EU-regelgeving is om ‘greenwashing’ door financiële instellingen tegen te gaan. Mirte Bronsdijk (Senior Responsible Investment & Governance Manager) legt uit wat de regelgeving voor APG betekent.  

Het woord disclosure (openbaarmaking) geeft al aan waarvoor deze regelgeving is bedoeld. Financiële marktpartijen dienen informatie openbaar te maken waaruit blijkt hoe duurzaam hun financiële producten zijn. “De SFDR schrijft voor dat alle financiële producten die we aanbieden, moeten worden geclassificeerd”, zegt Mirte. “Er zijn drie smaken: de grijze of artikel 6-producten, de lichtgroene of artikel 8-producten en de donkergroene of artikel 9-producten. Dat zijn de drie gradaties van duurzaamheid, van grijs (niet duurzaam) tot donkergroen (100 procent duurzaam). Er zijn natuurlijk best veel marktpartijen die spreken over hun ‘duurzame beleggingen’. Op basis van de SFDR is het niet meer toegestaan om over duurzame beleggingen te spreken als ze niet onder de strenge definitie van duurzame investeringen vallen. Anders maak je je mogelijk schuldig aan greenwashing.”

Wat betekent dit voor APG en zijn pensioenfondsklanten?
“Wij hebben de afgelopen tijd al onze financiële producten langs de SFDR-meetlat gelegd. Dan gaat het om de beleggingspools waarin onze klanten participeren en de beleggingsmandaten waarin ze individueel beleggen. Op 10 maart 2021 waren financiële marktdeelnemers, waaronder APG en onze klanten, voor het eerst verplicht om op basis van de SFDR informatie over de duurzaamheid van hun financiële producten op hun websites te plaatsen.”

De SFDR bestaat dus al een tijdje. Wat is dan precies nieuw vanaf 1 januari?
“De nadere uitwerking van de SFDR, de zogenaamde ‘level 2’-regelgeving, was op 10 maart 2021 nog niet definitief. Alles wat we op 10 maart 2021 op onze website hebben geplaatst, deden we dus op basis van ‘level 1’-regelgeving en de kennis van toen. Tussen toen en nu is er vanuit de Europese Commissie (EC) en ook door onze toezichthouder, de Autoriteit Financiële Markten (AFM), meer duidelijkheid gekomen en medio 2022 is ‘level 2’ vastgesteld. Die is met ingang van 1 januari 2023 van toepassing, en daaronder moeten we aan gedetailleerdere eisen voldoen dan onder ‘level 1’.”

Wat is er op 1 januari veranderd aan de SFDR-informatie op apg.nl?
“We hebben de afgelopen tijd gewerkt aan een aparte Asset Management-omgeving op onze website, waar de informatie over de SFDR een eigen plaats heeft gekregen. Uit de regelgeving volgt namelijk onder meer dat we de duurzaamheidsgegevens over onze financiële producten op een toegankelijke, leesbare en navigeerbare manier op onze website moeten presenteren.”

Naast het voorkomen van greenwashing moet de SFDR er ook toe leiden dat het vergelijken van duurzame financiële producten makkelijker wordt. APG heeft echter geen particuliere klanten. Voor wie is die informatie dan bedoeld?
“SFDR geldt zowel voor ons als onze pensioenfondsklanten. Voor APG is dit de eerste keer dat we per financieel product zoveel informatie op onze site plaatsen. Een van de voornaamste doelen van de SFDR is om greenwashing te voorkomen. Voorheen ging elke vermogensbeheerder anders om met het presenteren van producten als ‘duurzaam’, ‘groen’, ‘verantwoord’ enzovoorts. De SFDR definieert wat een duurzame belegging is. Het is aan marktdeelnemers om nadere invulling te geven aan elementen van deze definitie, waardoor je nog steeds verschillende interpretaties krijgt.  Ik weet daarom niet of het vergelijken van duurzame financiële producten vanaf 1 januari makkelijker is geworden.”

Hoe zijn de producten van APG geclassificeerd?
“APG heeft alle beleggingspools onder grijs of lichtgroen ingedeeld. Lichtgroen, waar de meerderheid van onze beleggingspools onder valt, wil zeggen dat een belegging milieu- en sociale kenmerken promoot. Donkergroene producten bevatten uitsluitend duurzame beleggingen zoals gedefinieerd door de SFDR, en lichtgroene producten kunnen duurzame beleggingen bevatten, maar dat hoeft niet. Wij hebben vooralsnog geen belegging als duurzaam geclassificeerd, voornamelijk omdat veel van de vereiste duurzaamheidsinformatie over de beleggingen nog ontbreekt.”  

APG presenteert zich als een verantwoorde belegger. Waarom heeft het dan überhaupt nog grijze producten?

“Om een financieel product als lichtgroen te kunnen classificeren moet het milieu- en sociale kenmerken promoten, én moet het voldoen aan minimumvereisten van goed ondernemingsbestuur (good governance). Als niet aan beide voorwaarden wordt voldaan, voldoet het niet aan de vereisten van een lichtgroen product en moet het product als grijs worden geclassificeerd. Een aantal van de beleggingspools van APG voldoet niet aan een of beide van deze voorwaarden. Bijvoorbeeld omdat ten tijde van de totstandkoming ervan de voorwaarden die nu door SFDR aan een lichtgroen product worden gesteld, niet met de managers van de investeringen zijn afgesproken. Daarom zijn deze producten als grijs geclassificeerd.”

Wordt de regelgeving ook gehandhaafd?
“De AFM heeft in november 2022 onderzoeken gepubliceerd naar de naleving van SFDR-vereisten door onder andere vermogensbeheerders en pensioenfondsen. Ik verwacht dat de AFM ook de naleving van de SFDR ‘level 2’-verplichtingen zal gaan beoordelen.”  

De SFDR is Europese regelgeving. Hoe zit het met beleggingen buiten de EU?
“De regels gelden voor onze gehele portefeuille. Volgens de SFDR moeten we bijvoorbeeld voor alle onderliggende investeringen van alle financiële producten data beschikbaar maken over 18 verplichte duurzaamheidsindicatoren. En die lopen uiteen van CO2-uitstoot tot het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen. Onze portefeuille is natuurlijk zo divers en groot, dat het een behoorlijke uitdaging is om alle benodigde gegevens over alle investeringen te verkrijgen. Want je hebt niet zomaar de gegevens boven tafel over bijvoorbeeld de gender pay gap bij een Chinees bedrijf.

Buiten Europa worden nu ook regels opgesteld. Zo is er in het Verenigd Koninkrijk al soortgelijke wetgeving in werking getreden en ook in de Verenigde Staten wordt gewerkt aan regels. Wij moeten nu in ieder geval proactief aan de bedrijven waarin we beleggen aangeven dat wij als Europese institutionele belegger verplicht zijn om informatie over duurzaamheid openbaar te maken. In die zin vormt de SFDR een stok achter de deur.”