Patroesjka Zuurhout, strategisch productontwikkelaar bij APG, geeft tips. En hoe komt het eigenlijk dat veel ZZP’ers (nog) niet bezig zijn met een pensioenregeling? Haar column werd vandaag gepubliceerd op Intermediair.nl
Het aantal zzp’ers nam de afgelopen jaren continu toe. In 2019 telde Nederland er 1,1 miljoen. Tel je ook degenen mee die als zzp’er bijverdienen, dan wordt dit aantal nog hoger. Veel zzp’ers zijn hard getroffen door de coronacrisis. Logisch dus, dat hun aandacht nu vooral gericht is op het ‘dagelijks brood’. Een pensioen is dan van latere zorg.
Toch is het slim om wél aan ‘later’ te denken. Want hoe vroeger je begint met sparen, hoe langer de inleg kan renderen. Zo voorkom je niet alleen een terugval in inkomen; het betekent ook dat er simpelweg minder inleg nodig is om het gewenste pensioen te bereiken.
Maar hoe bouw je zo’n pensioen op? Sparen, beleggen, de hypotheek (extra) aflossen of de onderneming verkopen zijn enkele mogelijkheden. Je mist dan echter de belastingvoordelen die specifieke pensioenoplossingen wel bieden.
Soms zijn die voordelen trouwens wel voorhanden. Bijvoorbeeld als je een vast dienstverband beëindigt. In sommige gevallen is het dan mogelijk om de pensioenregeling van je ex-werkgever vrijwillig voort te zetten. Wettelijk mag dit zelfs tien jaar lang.
Zijn er ook opties voor een aanvullend pensioen mét belastingvoordelen die voor álle zzp’ers toegankelijk zijn? Ja. Denk aan lijfrentes en bankspaarrekeningen. Verder kun je profiteren van de Fiscale Oudedagsreserve (FOR). Dat betekent dat je een deel van de winst als pensioenreservering op de balans mag opnemen. Je moet dat geld natuurlijk wel echt hiervoor opzijzetten.
Alle mogelijkheden hebben uiteraard hun voor- en nadelen. Ga allereerst eens na hoeveel geld je nu kunt missen. En, nog belangrijker, wat je later nodig hebt. En wat wil je voor je nabestaanden regelen? Voorziet het pensioenproduct hierin? Wijzer in Geldzaken geeft voorlichting over pensioen voor zzp’ers: lees hier. Daarnaast wil je uiteraard een buffer hebben voor tegenvallers, ziekte en arbeidsongeschiktheid.
De goede voornemens zijn er vaak heus wel. Toch handelen de meeste zzp’ers daar niet naar. Die drempelvrees berust deels op onwetendheid – hoe en waar moet ik het regelen? – en deels op struisvogelgedrag. Gedragswetenschappers hebben de barrières haarfijn geanalyseerd. 1. Affect: niet willen denken aan oud zijn en stoppen met werken. 2. Present bias: uitstelgedrag. 3. Sociale vergelijking: anderen zijn hier ook niet mee bezig. 4. Complexiteit: het is moeilijk om opties en gevolgen goed te overzien.
Kortom, de drempels moeten hoognodig worden verlaagd. En het mooie is: dat gaat gebeuren. In het nieuwe pensioenakkoord komen zzp’ers ook aan bod. Recent werd meer bekend over de verdere uitwerking hiervan en het maatregelenpakket voor zelfstandigen. De verschillende sectoren gaan samen met sociale partners en zelfstandigenorganisaties onderzoeken hoe (meer) zzp’ers vrijwillig kunnen instappen in de pensioenregeling van de sector of organisatie waarvoor zij werken. Dit is een echte kans.
Het pensioenfonds voor de bouw (bpfBOUW) is bijvoorbeeld een van de aanbieders die een laagdrempelig pensioenproduct voor zzp’ers uitwerkt. Deelname hieraan is vrijwillig. Zo kun je als werknemer én als zzp’er pensioen opbouwen bij bpfBOUW.
Passende pensioenregelingen zijn er natuurlijk niet van de ene dag op de andere. Daar gaan nog wel wat experimenten aan vooraf, met de nieuwe wetgeving.
En van zzp’ers vraagt het ook een omslag in denken. Van ‘nu’ naar ‘later’. Van ‘afwachten’ naar ‘actie’. Om onbezorgde oudedagsvoorzieningen te kunnen realiseren, is draagvlak onder zzp’ers zelf immers wel een voorwaarde.
Patroesjka Zuurhout heeft een achtergrond in economie en bedrijfseconomie met een specialisatie in strategie, ondernemerschap en financiële economie. Als strategisch productontwikkelaar bij APG is zij verantwoordelijk voor de ontwikkeling van producten en diensten met betrekking tot inkomen voor later.