“Die collegialiteit is nog belangrijker dan alle financiële regelingen”

Ooit was 1 juni niet de Dag van de Ouders, maar de Dag van het Kind. In een aantal landen, zoals Polen, Roemenië, Rusland, Hongarije, Tsjechië, Portugal, China, de VS en Duitsland, wordt Kinderdag nog steeds feestelijk gevierd. Ouders nemen hun kroost dan mee voor een uitje en geven ze cadeaus. In 2012 riepen de Verenigde Naties 1 juni uit tot de Dag van de Ouders. Sindsdien verschoof Kinderdag op de Nederlandse kalender naar 25 juni. Maar vermoedelijk zijn maar weinig ouders hier met deze feestdagen bekend.

Mike Jongerius (38), sinds een half jaar werkzaam bij het HR-team Data & Analytics, had er in elk geval nog nooit van gehoord. Terwijl hij het ouderschap inmiddels toch aardig onder de knie heeft: zijn vrouw en hij hebben twee zoontjes en een dochtertje. Hun oudste kind is 4, de jongste bijna 2 maanden.

Volledig doorbetaald

Mike is een betrokken vader. Voor hem is het vanzelfsprekend om nauw bij de zorg voor zijn kinderen betrokken te zijn. Een aantal officiële regelingen helpen daarbij. Zo kreeg hij in april, na de geboorte van Elias, vijf dagen volledig doorbetaald geboorteverlof. Daarnaast is het sinds juli 2020 mogelijk om in het eerste half jaar vijf extra weken aanvullend geboorteverlof op te nemen. Via de Wet arbeid en zorg (WAZO) wordt dan 70 procent van het loon doorbetaald. APG vult deze uitkering echter aan tot 100 procent van het salaris. “Die vijf weken neem ik allemaal op,” vertelt Mike. Het is een populaire regeling: in 2021 maakten 81 verse ouders bij APG hier gebruik van.

Onbetaald verlof

En hoe heeft hij het verder geregeld? “Mijn vrouw heeft nu nog kraamverlof, maar gaat straks weer aan de slag. Ik ben op vrijdag bij de kinderen, zij op woensdag. Verder gaan ze twee dagen naar de opvang, en één dag per week zijn opa en oma er. Zonder opa’s en oma’s ben je nergens, hoor.”

Mike en zijn vrouw hebben allebei een contract voor 36 uur. Om op vrijdag voor zijn kinderen te kunnen zorgen, neemt Mike vier uur per week ouderschapsverlof op. Onbetaald. Al verandert dat per 2 augustus. Medewerkers krijgen vanaf die datum de eerste 9 weken ouderschapsverlof betaald. Het UWV keert dan 70 procent van het dagloon van de medewerker uit. Máár: dat percentage is gebonden aan het maximum dagloon dat het UWV heeft vastgesteld. In de praktijk kan dat dus lager uitvallen dan 70 procent van je werkelijke salaris. Een andere voorwaarde is dat die eerste 9 weken ouderschapsverlof in het geboortejaar van het kind moeten worden opgenomen. De overige 17 weken (in totaal heb je recht op 26 weken) kun je tot acht jaar na de geboorte aanvragen – en zijn onbetaald.

Maar die mooie perspectieven lonken pas over een paar maanden. Voorlopig komt het erop aan dat werkgevers zelf een aantrekkelijke werkomgeving voor hun medewerkers realiseren. En daarover is Mike zeer te spreken bij APG.

Flexibel werken

“Dat je flexibel kunt werken, is iets dat je als ouder heel erg helpt. Als het nodig is kan ik thuis wat later starten of pas na de spits naar kantoor vertrekken, als de kinderen naar school zijn of naar de opvang. Die flexibiliteit – en een leidinggevende die meedenkt – is nog belangrijker dan alle financiële regelingen. Met je werk, een baby en twee jonge kinderen is het gewoon best een druk leven. Soms ben je daardoor wat minder scherp. Dan is het fijn als een collega bereid is iets meer te doen op een moment dat het bij mij thuis even niet loopt. Ik kan tot op zekere hoogte zelf mijn werkuren bepalen. Dat je dat binnen je team kunt regelen, dat die onderlinge collegialiteit er is, is heel waardevol om alles voor elkaar te krijgen. Zo wordt de combinatie zorg en werk hanteerbaar als jonge ouder.”

Extra kinderopvangbijdrage

Als zijn vrouw weer aan het werk gaat, zal ook Elias, net als zijn zusje, twee dagen per week naar de kinderopvang gaan. Z’n oudste broertje zit na schooltijd op de BSO. Een fikse kostenpost voor ouders – alle kinderopvangtoeslagen ten spijt. Die toeslag wordt door de overheid en de werkgever samen gefinancierd. Hoeveel je maandelijks ontvangt, hangt af van de hoogte van het inkomen, het aantal kinderen en het soort opvang – waarvoor ook nog eens een maximum uurtarief geldt. Met drie kinderen kan dat aardig in de papieren lopen. “Volgens mij zijn we nu al zelf, voor twee kinderen, rond de 700 euro per maand aan kinderopvang kwijt,” schat Mike. “Het is in elk geval onze grootste kostenpost.”

APG komt daarin tegemoet met een extra kinderopvangbijdrage van 300 euro netto per jaar. Natuurlijk, op het totale bedrag is dat een druppel op de gloeiende plaat. “Maar andere werkgevers doen dat niet,” zegt Mike. “Dus het is wel heel fijn.” Die mening deelde hij met 471 andere werknemers van APG die in 2021 hier aanspraak op maakten.

Hogere bijdrage voor werkende ouders
Er glooit wel licht aan de horizon. Het kabinet-Rutte IV wil de vergoeding van de kinderopvang voor werkende ouders in de komende jaren namelijk verhogen tot 95 procent. Dit staat in het coalitieakkoord van het kabinet ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’.

Het duurt wel nog even voordat dat voor elkaar is, dus eerst maar eens de Dag van de Ouder vieren. En daarna wellicht de Dag van het Kind, met festiviteiten en cadeautjes? Dat laatste betwijfelt Mike. “Voorlopig houd ik het bij Sinterklaas.”