Werkgevers, zet de pensioenregeling vooraan in de etalage

Gevraagd: data-analist (M/V). Aangeboden: een goed salaris met dertiende maand, zicht op een vast contract, reiskostenvergoeding en/of een (elektrische) fiets van de zaak en flexibele werktijden.

Wat mist er in dit rijtje arbeidsvoorwaarden? Tipje van de sluier: het is erg belangrijk en het begint met een P.

Column Francine van Dierendonck, lid raad van bestuur APG

Begin dit jaar deden we een onderzoekje: we bekeken 300.000 vacatureteksten. Slechts in 5 procent daarvan werd de pensioenregeling genoemd, terwijl pensioen na het salaris de meeste waarde vertegenwoordigt in het aangeboden pakket: een arbeidsvoorwaarde die kan oplopen tot wel dertig procent van de loonkosten. Dat is dus eigenlijk best gek. Vooral omdat pensioen wel degelijk een belangrijke factor blijkt te spelen wanneer mensen een nieuwe baan zoeken: maar liefst 92 procent van de Nederlandse werknemers en werkzoekenden verwacht dat hun werkgever de opbouw van pensioen regelt. Een groot deel kiest niet voor een werkgever zonder pensioenopbouw (of - uitzicht op - een vast contract).

Dat is een van de verrassende uitkomsten van het Nationaal Arbeidsvoorwaardenonderzoek, dat APG dit voorjaar hield onder 7000 werkenden en werkzoekenden, samen met Intermediair. Dit work-lifeplatform voor hoogopgeleiden is onderdeel van DPG Recruitment. Zij brachten kennis in over de arbeidsmarkt, wij als uitvoeringsorganisatie over pensioen: inkomen voor later. Pensioen en arbeid zijn immers onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Als je niet werkt, bouw je geen pensioen op.

De pensioenvoorziening blijkt dus een belangrijk selectiecriterium voor Nederlandse werknemers. Tachtig procent van de werkgevers biedt ook een pensioenregeling aan en besteedt daar veel geld aan. Je zou dan ook verwachten dat ze dat van de daken zouden schreeuwen, maar het wordt niet of nauwelijks benoemd of slechts als een after thought: o ja, we bieden ook nog een goed pensioen. Het is dan ook niet zo vreemd dat de helft van de werknemers de inhoud van hun pensioenregeling niet zegt te kennen. Zo weet bijna 60 procent niet welk deel van de pensioenpremie door de werkgever wordt betaald, terwijl dat meestal (veel) meer is dan zijzelf bijdragen. Overigens blijken mensen ook vaak niet of onvoldoende te weten welke andere arbeidsvoorwaarden werkgevers aanbieden. Een vergoeding voor het lidmaatschap van de sportclub? Eén op de drie werknemers is er niet mee bekend. Een fietsenplan of een persoonlijk opleidingsbudget van honderden euro’s? Eén op de vijf heeft geen idee.

Dat gebrek aan zicht op secundaire arbeidsvoorwaarden is echt zónde. Allereerst voor de werknemers zelf, die op deze manier niet alles uit hun (toekomstige) baan halen. Vraag als kandidaat naar het pensioenaanbod en de andere arbeidsvoorwaarden in sollicitaties. Heb het er als medewerker over met je collega’s. Kijk ernaar op intranet.

Ook voor werkgevers is dit een gemiste kans. Laat als werkgever weten dat je een pensioenregeling hebt en wat die inhoudt. Daarmee kun je je positief onderscheiden op de arbeidsmarkt en het draagt bij aan tevredener medewerkers. Reken mensen niet alleen voor wat ze (gaan) verdienen, maar ook welk inkomen voor later voor ze wordt opgebouwd. Doe dat vooral in netto bedragen, zodat mensen zich een betere voorstelling van hun financiële toekomst kunnen maken. Stel, je wilt na je 67^e blijven wonen op de plek waar je nu woont, dan maakt je maandbedrag nogal wat uit om dat te kunnen realiseren. Bijna de helft van de werknemers weet ook niet of ze straks een vaste of variabele pensioenuitkering zullen ontvangen. Terwijl we voor een nieuw pensioencontract staan, waarin het individuele en variabele pensioen een grotere rol gaat spelen.

Ik wil dan ook graag een oproep doen aan Nederlandse werkgevers: communiceer vaker en beter over pensioen en andere arbeidsvoorwaarden, in brede zin. Bedenk daarbij: dé werknemer bestaat niet. Vrouwen, jongeren en minder hoogopgeleiden hebben vaak minder kennis over pensioen, zo blijkt uit het onderzoek. Dat vraagt om een maatwerkaanpak. Vergeet ook een goede werk-privébalans en werkgeluk niet. Mensen willen het fijn hebben op hun werk en daarnaast meer tijd voor zichzelf en hun gezin. Ze zijn bereid daar flinke financiële concessies voor te doen: een andere eyeopener uit het onderzoek.

Het gaat dus om het leven en inkomen van vandaag én morgen. Werkgevers kunnen werknemers helpen daarin de juiste afwegingen te maken en tegelijkertijd zelf een betere positie op de arbeidsmarkt opbouwen. Maar dan moet de werkgeversbijdrage - zowel letterlijk als figuurlijk - wel zichtbaarder worden. Vroeger zag je in winkels soms een bordje met de tekst: Wat u in de etalage niet ziet, vraag dat binnen. Het punt is dat mensen vaak niet weten wat ze niet weten. Ze lópen niet naar binnen om naar iets te vragen waarvan ze het bestaan niet kennen. Zet de pensioenregeling dus in de etalage en dan het liefst een beetje vóóraan. Gevraagd data-analist (M/V), aangeboden: een goed salaris met dertiende maand, zicht op een vast contract en een uitstekende pensioenregeling…

Benieuwd naar het hele onderzoek? Lees het hier!