Gerard van Olphen wil deelnemers proactief en helder informeren
Het pensioenstelsel gaat flink op de schop. Dat betekent dat zowel werknemers als gepensioneerden straks met veel vragen zitten. Daarom moeten pensioenfondsen zich meer opstellen als coach. Dat stelde APG-bestuursvoorzitter Gerard van Olphen op het Jaarcongres van Pensioen Pro, een platform voor kennisdeling in de pensioensector.
Met de komst van het nieuwe pensioenstelsel gaat er het nodige veranderen voor werknemers en gepensioneerden. Nog steeds worden hun pensioenpremies belegd, maar de hoogte van hun pensioen staat niet meer vast omdat die meer gaat meebewegen met zowel de ingelegde pensioenpremie als de behaalde beleggingsresultaten. En dat wordt ook veel zichtbaarder: straks krijg je als deelnemer een eigen pensioenrekening waarop je pensioenpremie wordt gestort. Je spaart voor jezelf, ziet de fluctuaties in je eigen pensioenpotje en word je daarmee meer bewust van de risico’s.
Kan ik straks blijven leven zoals nu?
Al die veranderingen gaan ongetwijfeld voor vragen zorgen bij zowel werknemers als gepensioneerden, schetste Van Olphen: "Daarom moeten de bedrijven in de pensioensector heel goed kijken vanuit de bril van die deelnemers. Veel beter dan nu. Inspelen op uiteenlopende wensen en vragen. Zo verwachten mensen dat wij niet alleen hun geld goed beleggen, maar ook dat wij daar in heel begrijpelijke taal uitleg over geven, verantwoording over afleggen. En mensen willen ook weten op hoeveel netto pensioeninkomen ze nu, straks of later kunnen rekenen." Niet ingewikkeld uitgesplitst naar AOW, het werkgeverspensioen en eventuele eigen inkomsten uit bijvoorbeeld beleggen, maar gewoon het totaal. "Je wilt toch vooral een idee krijgen of je later nog in dezelfde buurt kunt blijven wonen, of je net als nu nog met de familie op vakantie kunt. Pensioenfondsen moeten zich beter realiseren dat het de mensen gaat om hun financiële fitheid. Of ze na hun pensioen kunnen blijven leven zoals ze nu doen."
Het zorgrecht van werknemers en gepensioneerden
Die vragen worden nog relevanter als mensen te maken krijgen met de momenten van grote vreugde of groot verdriet, denk aan samenwonen, kinderen krijgen, scheiden of het overlijden van een naaste. Van Olphen: "Juist dan zitten mensen met veel vragen. Ook over de gevolgen voor hun pensioen. Soms kunnen ze zich dan wenden tot hun werkgever of vakbond maar voor pensioenuitvoerders zoals APG ligt daar in mijn ogen ook een duidelijke taak. En dan moeten we niet afwachten tot mensen ons met hun vragen benaderen; maar waar mogelijk zelf, dus proactief, op hen afstappen als er voor hen iets is veranderd wat gevolgen heeft voor hun inkomen of pensioen. Werknemers en gepensioneerden hebben recht op onze zorg." Pensioenfondsen hebben volgens hem geen zorgplicht maar hun deelnemers hebben wel een ‘zorgrecht’.
Meer grip op geldzaken
Pensioenfondsen en -uitvoerders hebben de komende jaren hun handen vol aan de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. Het is ingewikkeld, er moeten nieuwe reglementen komen, IT-systemen gaan op de schop, en ga zo maar door. Met als mogelijk risico dat er daardoor te weinig aandacht resteert voor hun deelnemers, waarschuwde Van Olphen. "Ik vind dat pensioenuitvoerders als APG ernaar moeten streven dat het nieuwe pensioen straks voor iedere deelnemer eenvoudig is om te begrijpen. Transparant is, en inzichtelijk. Dat betekent ook dat wij ons meer als coach moeten opstellen. Daar zal echt behoefte aan zijn." Die rol van coach is op zich niet nieuw voor APG: een van de pijlers van de APG-strategie is om een ‘vertrouwde gids’ te zijn die werknemers en gepensioneerden helpt met hun financiële toekomst; soms rechtstreeks, soms via de pensioenfondsen die klant zijn. Hen met advies-op-maat de regie geeft over al hun geldzaken. Een voorbeeld daarvan is het APG-platform Kandoor waar APG ruim vijftigduizend financiële vragen per maand beantwoordt. Niet alleen over pensioen maar ook over zaken als huurtoeslag, ontslagregelingen, belastingen, AOW, schuldhulpverlening, noem maar op.
Financieel nog goed op koers?
Van Olphen benadrukt dat de rol van coach die hij voor zich ziet, iets anders is dan die van financieel adviseur: "We hebben al genoeg financiële instellingen waar je terecht kunt voor advies en uiteenlopende financiële producten. Die rol moeten wij niet ambiëren. Wel kunnen wij deelnemers helpen als ze ergens onzeker over zijn, als ze een snelle check willen of iets wel of niet klopt. Of ze financieel nog goed op koers liggen." Hij vindt het terecht dat mensen hoge eisen stellen aan hun pensioenfonds: "Wij kunnen als pensioensector wel vinden dat we in Nederland het beste pensioenstelsel van de wereld hebben, maar zo zien werknemers en gepensioneerden dat echt niet. Zij krijgen nu een nieuw pensioenstelsel, waarbij ze zelf meer verantwoordelijkheid krijgen en meer risico lopen. Daar zit niet iedereen op te wachten. Mensen willen snappen wat er straks met hun pensioen gebeurt, ze willen zich veilig voelen bij hun fonds. Het is aan ons om daar, richting het nieuwe pensioencontract, goed en integer op in te spelen."