Als het om macht gaat, is Nederland op het wereldschaakbord slechts een pionnetje. Daar zijn Annette Mosman en Marguérite Soeteman-Reijnen het roerend over eens. “Áls we al op dat schaakbord staan”, betwijfelt Marguérite zelfs. Is dat nou een nuchtere, realistische inschatting van twee ceo’s die al een aardig tijdje in de top van het Nederlandse bedrijfsleven meedraaien? Of piept hier toch ook weer een typisch vrouwelijk trekje naar boven om jezelf niet buitensporig belangrijk in te schatten? De verschillende manieren waarop mannen en vrouwen naar zichzelf en naar hun rol in de maatschappij kijken, komt in hun gesprek meerdere malen aan de orde. Met als inzet: hoe bereik je meer gelijkwaardigheid in denken en doen, meer diversiteit in bestuurlijke organen en een grotere zelfredzaamheid van vrouwen.
Het zijn onderwerpen waarin gesprekspartner Marguérite Soeteman-Reijnen, tot voor kort bestuursvoorzitter van Aon Holdings, gepokt en gemazeld is. Ze verwierf bekendheid door haar inzet voor gendergelijkheid, diversiteit en inclusie, waarvoor ze zich onder meer als voorzitter van de Raad van Advies van SER Topvrouwen sterk maakte. Ook was ze een van de aanjagers van de Wet Evenwichtige Verdeling M/V, die op 1 januari 2022 van kracht werd. Internationaal is ze actief op het gebied van Gender equality en Women Empowerment.
Succes wordt nog altijd afgemeten aan geld, ziet ze. “Shareholder value heeft een overmatig belang gekregen in onze maatschappij. De vraag is of dat het belang dient van een betere wereld of het belang van een paar mensen. Wij worden allemaal grootgebracht met het kapitalisme. Dat kapitalisme moet opnieuw geformuleerd worden.”
Anders prikkelen
Marguérite: “Harvard Business School maakt lijstjes van de meest succesvolle ceo’s. Natuurlijk zijn ze ook daar meer gaan kijken naar sustainability, maar financiële resultaten zijn hierin een leidende graadmeter voor succes. Niet de impact die je hebt. Ik ben er voorstander van om succes van ceo’s op een andere manier te gaan meten. Uiteraard moeten uitdagingen en ambities geprikkeld worden, maar de huidige prikkels zijn niet in orde.”
Annette: “Dan moeten we om te beginnen onze jongens anders gaan opvoeden. Want dat willen scoren zie je niet alleen bij ceo’s; dat zie ik ook elke week op het sportveld. In onze maatschappij worden jongens gestimuleerd om te winnen. Misschien is dat wel een mooie link naar de rol die vrouwen kunnen vervullen. Of dat nou als individuele ouder is of als vrouwelijke ceo: iedereen kan impact hebben, daar ben ik van overtuigd.”
Marguérite: “De kernvraag voor ons allemaal is: waarom ben je op aarde? Het is raar dat wij gedreven worden door financieel gewin. Dat kun je ‘zorg voor het nageslacht’ noemen, maar wat als dat nageslacht straks wordt overstroomd omdat jij met de impact die je had kunnen hebben niets hebt gedaan? Het is onze rol om de aarde beter achter te laten dan hij nu is.”
Invloed uitoefenen
Annette: “Je moet groot denken: waar zit het probleem? Maar je moet ‘klein’ doen. Als je de wereld beter wilt achterlaten, kun je dat niet aan de politiek of aan die ene leider overlaten. Iedereen moet daaraan meewerken. Mijn positie als Topvrouw van het jaar is voor mij een trigger om iets te bedenken waardoor ik de wereld een beetje kan helpen verbeteren.”
Marguérite: “Als ceo heb jij inderdaad het privilege om impact te kunnen maken. En dan kom je erachter dat je dat niet alleen kunt. Om een beweging in gang te zetten moet je partners zoeken, zowel mannen als vrouwen. Voor het creëren van een sneeuwbaleffect is diversiteit nodig.”
Meer diversiteit
Marguérite: “Er zijn vijf manieren waarop je diversiteit teweeg kunt brengen. Met governance codes, met wetten, via institutionele investeerders, met de vrouwen zelf en als laatste met behulp van rapporten van organisatieadviesbureaus als McKinsey. In Europa hebben we veel wetten voor het realiseren van diversiteit. Die hebben ook echt gewerkt in Italië en in Frankrijk. In de Standard and Poor’s 500 index worden 41 bedrijven geleid door vrouwelijke ceo’s en 459 door mannen. (De S&P index omvat 500 toonaangevende bedrijven die samen circa 80 procent van de markt beheersen. In Europa is minder dan 10 procent van de ceo’s een vrouw, in Nederland 8 procent, red.)
En als je dan kijkt wat diversiteit oplevert – ik wil niet zo denken, maar dat doe je toch – dan zie je dat die 41 vrouwen de mannen met 380 versus 261 procent outperformen.”
Annette: “In termen van rendement. Mijn hypothese is dat als je hun impact zou meten, ze waarschijnlijk nog veel hoger zouden scoren.”
Marguérite: “Maar onze wereld zit helaas zo in elkaar dat alles in geld wordt gemeten. Leiderschap wordt nog steeds gedefinieerd in masculiene termen. Dus: assertief zijn, geld verdienen. Er wordt niet gekeken naar impact of samenwerking.”