Recensie The Future of Pension Management

Gepubliceerd op: 14 juli 2016

Met The Future of Pension Management, Integrating Design, Governance, and Investing geeft Keith Ambachtsheer een actuele visie op pensioenen. Zijn nieuwe boek is een must-read voor pensioenfondsbestuurders omdat hij naast de theorie van goed pensioenfondsbestuur en -beleggen vele voorbeelden geeft uit de praktijk.

 

Basisprincipes goed uitgewerkt

Ambachtsheer schuwt hierbij geen onderwerp en focust op dilemma’s die op de bestuurstafel aan de orde zijn. Als geen ander maakt Ambachtsheer het dilemma van betaalbare pensioenen en inkomenszekerheid  voor gepensioneerden bespreekbaar. Hij verwijstnaar Nobelprijswinnaar Jan Tinbergen die hem er al vroeg van overtuigde dat als je meerdere doelstellingen wilt bereiken, je meerdere instrumenten moet toepassen. Een uitermate toepassingsgericht boek, waarbij hij economische theorie (van Keynes tot Piketty) betrekt op het pensioendomein. Zijn pleidooi voor langetermijnbeleggen (en zijn kritiek op kortetermijndenken), investment beliefs, de aanpak van het beleggingsproces en de noodzaak van schaal en efficiëntie zijn relevant voor bestuurders.

 

Sprekende voorbeelden

Na het in 2007 verschenen Pension Revolution en het in 1998 samen met Don Ezra geschreven Pension Fund Excellence gaat Ambachtsheer in op positieve ontwikkelingen in bestuur, pensioenontwerp, beleggen en risicomanagement bij pensioenfondsen. Hij geeft daarbij sprekende voorbeelden uit Canada, USA, het Verenigd Koninkrijk en Europa en deelt zijn lessen uit gesprekken met lokale experts en uit internationale research. Hij beschrijft de verschuivingen in pensioenontwerp van defined benefit en defined contribution naar defined ambition, de invloed van lagere verwachte rendementen op beleid en ontwikkelingen in risicodeling. Ambachtsheer benadrukt daarbij het belang van faire risicodeling en de eisen die deze stelt aan bestuur en toezicht. De meeste aandacht in het boek gaat uit naar beleggen en pensioengovernance. Weinig aandacht gaat uit naar ontwikkelingen aan de deelnemerskant. Veranderingen in samenleving, arbeidsmarkt en technologie leiden daar tot nieuwe vragen over keuzevrijheid en financiële planning (pensioenplanners en robo-advies).

 

Meten is weten

Ambachtsheer werkt de basisprincipes voor goed bestuur systematisch uit. Daarbij komen houdbaar pensioenontwerp, goede communicatie met belanghebbenden, ontwerp van organisatie en uitvoering, effectiviteit van het bestuur, risicomanagement, fiduciaire verantwoordelijkheid, beloningsbeleid en uitgangspunten van het beleggingsbeleid aan de orde. Hij bepleit samenwerking tussen fondsen waardoor hun expertise en invloed wordt vergroot en gezamenlijke inspanningen om goede regelgeving te bevorderen waarbij faire risicodeling over generaties wordt geborgd. Hij pleit voor het systematisch meten en transparant maken van resultaten en deelt de uitkomsten van onderzoek op dit terrein. Meten is weten loopt als rode draad door het boek. Theorie wordt veelvuldig onderbouwd met resultaten van kwantitatief onderzoek. Specifieke aandacht besteedt hij aan de kosten van extern beheer. Deze nemen toe indien er meer lagen ontstaan in het beleggingsproces. Intern beheer bij grote uitvoerders biedt volgens hem voordelen. In het hoofdstuk over cultuur in organisaties behandelt Ambachtsheer goede en slechte voorbeelden en de lessen die daaruit zijn te trekken.

 

Houdbare oplossingen

Veel aandacht (vier hoofdstukken) gaat uit naar langetermijnbeleggen. Ambachtsheer ziet hier positieve bewegingen in de pensioensector. Investment beliefs, risicohouding, benchmarking, evaluatie en mandatering worden uitgebreid toegelicht. De sector werkt aan houdbare oplossingen en stimuleert bedrijven zich te richten op een langetermijnoriëntatie met aandacht voor effecten op de leefomgeving en andere belanghebbenden. Dit zal bijdragen aan herstel van vertrouwen. Zijn belangrijkste les is dat het nuttig is voor pensioenfondsen een brede en duurzame stakeholder benadering te volgen waarin langetermijnwaardecreatie centraal staat. Een apart hoofdstuk wordt besteed aan de risico’s van klimaatwijzigingen en het effect daarvan op duurzame waardecreatie.

 

Met dit derde boek biedt Ambachtsheer een compact handboek voor goed pensioenbeheer. De opzet met korte hoofdstukken met verwijzing naar tal van studies en experts maakt het een leesbaar boek dat uitstekende bagage vormt voor nieuwe en ervaren pensioenfondsbestuurders.

 

Bron: Pensioen Bestuur & Management, nummer 2, 2016