“Mensen met een beperking kunnen net zo goed iets bijdragen”

Hoe ga je om met werk en geld voor nu en later? Leef je bij de dag of plan je doelbewust je financiële toekomst? En regel je ‘later’ zelf, of ben je aangesloten bij een pensioenfonds?

Leena de Wilde ontvangt een Wajong-uitkering. “Maar ik werk liever voor mijn geld.”

Leena de Wilde (33)

Beroep: secretaresse, model, actrice, vrijwilliger

Werkt wekelijks: onregelmatig

Inkomen: heeft een Wajong-uitkering

Spaargeld: een beetje

Pensioen geregeld? Nee

Je ontvangt een Wajong-uitkering (wet werk en arbeidsondersteuning Jonggehandicapten) maar werkt ook. Wat doe je?

“Op dit moment vooral modellenwerk en castings. Ik heb zuurstofgebrek gehad bij mijn geboorte waardoor ik cerebrale parese heb. Daarom maak ik gebruik van een handbewogen rolstoel. In 2007 heb ik meegedaan aan de Mis(s)verkiezing van Lucille Werner, waar ik het tot de finale schopte. Ik merkte dat ik het erg leuk vond om gefotografeerd te worden en schreef me in bij casting- en modellenbureaus. Daarop kreeg ik allerlei klussen aangeboden, en nog steeds. Als ik een waardevolle bijdrage kan leveren en het bij me past, ga ik ervoor. Ik vind het ook belangrijk voor de beeldvorming van mensen met een lichamelijke beperking. Als het functioneel is laat ik me fotograferen in mijn rolstoel, en anders zittend of liggend. Ik heb al in diverse commercials en campagnes gezeten. Het is heel divers, je komt overal.”

Hoe vaak doe je dat?

“Ik heb iedere maand wel een fotoshoot, casting of interview. Ik heb regulier onderwijs gevolgd en secretariële diploma’s behaald, zodat ik ook daarin werk kan zoeken. Zo heb ik eerder gewerkt in een ziekenhuis, bij een assurantiekantoor en bij een advocatenkantoor. Overal waar ze secretaresses of administratief medewerksters kunnen gebruiken, kan ik in principe aan de slag. Gelukkig staan werkgevers er steeds meer voor open om mensen met een beperking een kans te geven. Het is maar net hoe je er zelf in staat. Ik ben heel gemotiveerd en enthousiast en waag het er gewoon op. Als je met elkaar in gesprek gaat, kun je altijd kijken of je een manier kunt vinden waarop het werkt.”

Hoeveel verdien je met je modellenwerk?

“Meestal alleen een onkostenvergoeding. Heel af en toe krijg ik weleens wat extra’s. Dat moet ik dan doorgeven aan het UWV, om problemen met mijn uitkering te voorkomen. Over het algemeen houd ik er niets aan over.”

Hoeveel bedraagt je Wajong?

“Dat is 1.041 euro netto per maand.”

Ben je daar blij mee?

“Het is natuurlijk mooi dat je het iedere maand zomaar krijgt, maar het geeft mij meer voldoening als ik er iets voor doe. Als je werkt heb je het zelf verdiend. Ik vind het belangrijk om te werken. Wij, mensen met een beperking, kunnen net zo goed een bijdrage leveren. Vanaf mijn 15^e heb ik altijd baantjes gehad. Dat is goed voor mijn gevoel van eigenwaarde. Ik wil gezien worden als mens, als ieder ander. Daar hoort ook werken bij, vind ik. Als ik wil zijn zoals ieder ander, moet ik er zelf ook iets voor doen. Werken levert vaak nauwelijks meer op dan mijn uitkering, maar dan heb ik er tenminste niet mijn hand voor opgehouden.”

Je doet ook vrijwilligerswerk. Vertel eens.

“Als ambassadrice van Stichting Welzijn Kinderen van Bal Anand zoek ik donateurs, geef ik interviews en doe ik promotie. Bal Anand is een kindertehuis in Mumbai, waar ik zelf de eerste maanden van mijn leven heb doorgebracht. Toen ik zeven maanden oud was, ben ik geadopteerd. Destijds was nog niet duidelijk dat ik deze beperking had, dat is pas in Nederland vastgesteld. Anders had ik India waarschijnlijk nooit verlaten. Ik heb een goede kans gehad, dat gun ik de kinderen en jongvolwassenen die daar nu zitten ook.

Mijn leven had er in India heel anders uitgezien. Daarom ben ik extra gemotiveerd om alles uit het leven te halen en er iets van te maken. Natuurlijk zou ik graag zelfstandig kunnen lopen, maar ik kijk liever naar de dingen die ik wél kan. Ik ben positief ingesteld. Je kunt zelf een leuke invulling aan je leven geven binnen de mogelijkheden die je hebt. Ik doe ook vrijwilligerswerk voor CP Nederland, dat zich inzet voor mensen met cerebrale parese. Als trainer probeer ik anderen met deze aandoening te motiveren om net als ik te gaan sporten. Dat is voor mensen met CP extra belangrijk, om de spieren soepel te houden. Uit vrijwilligerswerk haal ik veel voldoening.”

Kom je rond van het inkomen dat je hebt?

“Ja, dat lukt. Mijn uitkering is niet heel dik, maar ik heb niks te klagen hoor. Ik heb ook een partner die fulltime werkt.”

Wat zijn jullie vaste lasten?

“Aan huur betalen we 641 euro per maand, we wonen in een aangepaste woning met zorg op afroep. Verder de geijkte dingen: verzekeringen, energie, water, internet, et cetera.”

Waar geef je nog meer veel geld aan uit?

“Nu we een zoontje hebben, besteden we een groot deel van ons inkomen aan hem. Maar dat vinden we niet erg, we zijn zo blij dat hij er is.”

Kun je sparen?

“Een klein beetje, wel minder dan voor de geboorte van onze zoon. Ik probeer altijd op aanbiedingen te letten om zo toch wat over te houden.”

Ben je bezig met je oude dag?

“Eerlijk gezegd nog niet echt. Ik ben pas 33. Maar ja, ook mijn oude dag zal een keer komen.”

Wat regel je nu voor je pensioen?

“Niets, op dit moment. Dat is eigenlijk niets voor mij, want ik ben wel iemand die vooruitkijkt. Na mijn Wajong ontvang ik AOW, hoorde ik onlangs. Dat is in ieder geval iets. Maar ik ga zo snel mogelijk iets aanvullends regelen, om straks genoeg geld te hebben. Je kunt niet zonder geld zitten, in deze tijd al helemaal niet.” 

Hoe zie je je oude dag voor je?

“Als ik dan nog fit ben, wil ik zeker iets blijven doen, zoals vrijwilligerswerk. Het is waardevol om iets te betekenen voor anderen. Verder ligt het er een beetje aan wat er op mijn pad komt. Misschien heb ik dan kleinkinderen, je weet niet hoe het loopt. Ik hoop in ieder geval dat ik gezond oud mag worden, een mooie invulling heb gegeven aan mijn leven en kan genieten.”

Hoeveel zou je later per maand aan pensioen willen krijgen?

“Ik denk iets van 1.500 euro netto per maand. Ik weet natuurlijk niet wat alles tegen die tijd kost. Maar mijn zoon is dan allang uit huis, dus het uitgavenpatroon zal wel anders zijn dan nu. Als je af en toe op reis wilt of uit eten, heb je wel wat geld nodig. Ik heb het nu goed, ik wil het later ook goed hebben.”

Weet je genoeg over de mogelijkheden voor je pensioen?

“Nee, ik zou me er wel wat meer in willen verdiepen. Zodat ik niet straks denk: had ik dit maar eerder geweten. Het zou goed zijn als je niet zelf op zoek moet naar die informatie, maar dat je er actief over wordt geïnformeerd. Het is goed om je bewust te zijn van je individuele mogelijkheden.”